Spoon Drain คืออะไร?
กราบงาม ๆ ค่ะออเจ้า วันนี้บ่าวมีเรื่องราวของการออกแบบแปลงหรือฟาร์มดีไซน์ (Farm Design) มาเล่าสู่ฟังเจ้าค่ะ (ขอตามกระแสแม่หญิงการะเกดนิดนึงนะคะพี่น้อง)
พูดถึงเรื่องการออกแบบแปลง กลุ่มมิตรผลเห็นความสำคัญเป็นอันดับแรกค่ะ ไม่ว่าจะเป็นการออกแบบให้แปลงมีความยาวที่สุด อย่างน้อย 250 เมตรขึ้นไป การรวมแปลงเล็กแปลงน้อยให้เป็นแปลงใหญ่ ซึ่งทั้งสองวิธีการนี้จะเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้เครื่องจักรกลการเกษตร รวมถึงการทำระบบระบายน้ำในแปลงอ้อยด้วย
การทำทางระบายน้ำนั้นมี 2 รูปแบบ คือ ร่องระบายน้ำแบบตื้น (Shallow Drain) กับ ร่องระบายน้ำลึก (Deep Open Drain) ซึ่งรูปแบบที่เราให้ความสำคัญและมิตรชาวไร่สามารถทำตามได้ไม่ยาก คือ ร่องระบายน้ำตื้น หรือที่เราเรียกว่า Spoon Drain ที่เราจะนำมาเสนอกันในวันนี้
ลักษณะของ Spoon Drain
Spoon Drain เป็นทางระบายน้ำแบบมิตรผลโมเดิร์นฟาร์ม มีลักษณะโค้งเว้าไม่มาก ไม่ลึกมาก สามารถใช้เป็นถนนในไร่อ้อยได้ เพราะถูกออกแบบให้อยู่ต่ำกว่าแปลงอ้อย ดังนั้น Spoon Drain จึงทำหน้าที่เป็นเส้นทางลำเลียงให้รถวิ่งผ่าน และเป็นทางระบายน้ำในไร่อ้อยไปพร้อมกันด้วย
วิธีการรักษา Spoon Drain
เราต้องปลูกหญ้าบนทางระบายน้ำแบบ Spoon Drain เพื่อลดการไหลบ่าของน้ำและลดการชะล้างพังทลายที่อาจเกิดจากการกัดเซาะของน้ำ ที่สำคัญต้องคอยหมั่นดูแลและตัดหญ้าไม่ให้สูงเกิน 15 เซนติเมตร ด้วย โดยภาพรวมแล้วการทำระบบระบายน้ำไม่ใช่เรื่องยาก หลักการง่าย ๆ คือ
“ทำสโลป (Slope) หรือทำพื้นที่ให้ราบเรียบสม่ำเสมอและมีความลาดเอียงที่สำคัญให้มีทิศทางการไหลของน้ำไหลไปในทิศทางเดียวกัน โดยให้มีความลาดเอียงไปหาแม่น้ำลำคลองที่มีอยู่ตามธรรมชาติ”
ทั้งนี้ เพื่อไม่ให้มีน้ำขังในแปลงอ้อยนั่นเอง หากมิตรชาวไร่ท่านใดยังไม่ได้ทำทางระบายน้ำในแปลง สามารถเริ่มได้ในช่วงพักดินปลูกถั่วได้ ถ้าเราจัดการแปลงตั้งแต่ตอนนี้ ไม่ให้มีน้ำท่วมขัง ถั่วก็จะเจริญเติบโตได้ดี จำไว้ว่า
“ถ้าปลูกถั่วได้ไม่ดี เราก็จะปลูกอ้อยได้ไม่ดีเหมือนกัน” ….นะออเจ้า