ประโยชน์ของการปลูกพืชตระกูลถั่วในช่วงเวลาพักดินหลังจากปลูกอ้อยต่อเนื่องมาหลายปี มิตรผลโมเดิร์นฟาร์มกล่าวเสมอว่า การดูแลดินที่ดีที่สุดคือ การให้ดินได้พัก เพื่อปรับปรุงสุขภาพดิน การให้พืชตระกูลถั่วมาช่วยดูแลในช่วงพักดิน เป็นตัวช่วยสำคัญที่ดินจะได้รับธาตุอาหารเพื่อสร้างความอุดมสมบูรณ์แก่ดินอีกครั้ง ด้วยคุณสมบัติพิเศษของพืชตระกูลถั่วที่สามารถตรึงไนโตรเจนได้ถึง 30-50 กิโลกรัมต่อไร่ และสามารถปลดปล่อยธาตุอาหารออกมาได้ในรูปแบบเดียวกับปุ๋ย

โดยส่วนใหญ่พืชตระกูลถั่วที่มิตรชาวไร่นิยมปลูกคือ ถั่วเหลือง ซึ่งในช่วงเดือนสิงหาคมนี้ เป็นช่วงเก็บเกี่ยวถั่วเหลืองของหลาย ๆ ไร่ ช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับใช้ถั่วเหลืองเป็นปุ๋ยพืชสดชั้นดีคือ ช่วงที่กำลังสร้างฝัก แต่เมล็ดในฝักอ่อน จะเป็นระยะที่ให้ไนโตรเจนสูงสุดและมีชีวมวลสูง นอกจากนั้นยังไม่ทำให้เมล็ดร่วงและงอกเป็นวัชพืชรบกวนอ้อยอีกด้วย

หากมิตรชาวไร่ต้องเก็บถั่วเหลืองเพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์สำหรับปลูกในฤดูหน้าและผลิตเมล็ดถั่วเหลืองเพื่อจำหน่ายการปลูกถั่วเหลืองเพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์ต้องมีการจัดการเป็นพิเศษ เพื่อให้ได้เมล็ดที่แข็งแรงและมีอัตราการงอกสูง

ในกรณีที่ปลูกถั่วเหลืองเพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์ ต้องเตรียมน้ำไว้โดยเฉพาะในช่วงติดเมล็ด เพื่อเพิ่มคุณภาพเมล็ดพันธุ์ หากดินแห้งในช่วงติดเมล็ดและขยายขนาดเมล็ดต้องรีบให้น้ำ ทันทีจะช่วยเพิ่มขนาดเมล็ด ยิ่งเมล็ดใหญ่ขึ้นผลผลิตถั่วเหลืองก็เพิ่มขึ้น เนื่องจากถั่วเหลืองในแปลงเดียวกันมักจะสุกแก่ไม่พร้อมกัน จึงเป็นอุปสรรคต่อการเก็บเกี่ยว โดยเฉพาะการเก็บเกี่ยวโดยใช้เครื่องจักร วิธีแก้ปัญหา คือ การทำให้ถั่วเหลืองแห้งพร้อมกัน โดยใช้สารเคมีกำจัดวัชพืช เมื่อเมล็ดเข้าสู่ระยะสุกแก่แล้ว

การทำให้ถั่วเหลืองแห้งจะได้ผลดี ต้องแน่ใจว่าถั่วเหลืองเข้าสู่ระยะสุกแก่แล้ว วิธีการทำให้ถั่วเหลืองแห้งสุกแก่พร้อมกันนี้สามารถควบคุมวัชพืชที่มีปัญหาในช่วงท้ายของการปลูกถั่วเหลืองได้ด้วยการเก็บเกี่ยวเมื่อถั่วเหลืองมีความชื้นลดลงเหลือราว ๆ 15 เปอร์เซ็นต์และไม่ควรรอให้ความชื้นลดลงต่ำกว่า 11 เปอร์เซ็นต์ เมล็ดจะแห้งเกินไป ทำให้เกิดการแตกหักในกระบวนการเก็บเกี่ยว

เครื่องจักรที่ใช้เก็บเกี่ยวถั่วเหลืองในระบบมิตรผลโมเดิร์นฟาร์ม ควรมีระยะระหว่างล้อ 1.85 เมตร เพื่อให้พอดีกับระยะแถวของเบด การเดินเครื่องต้องเดินอย่างช้า ๆ การเก็บถั่วเหลืองไว้สำหรับเป็นเมล็ดพันธุ์ ห้ามใช้กระบอกลำเลียง เพราะจะทำให้เมล็ดเสียหาย ขณะเก็บเกี่ยวให้บรรจุเมล็ดลงในกระสอบโดยตรงแต่หากเก็บเกี่ยวเพื่อขายเป็นเมล็ดสามารถใช้กระบอกลำเลียงได้สำหรับเมล็ดพันธุ์ที่ต้องการเก็บไว้ปลูกในฤดูต่อไป ต้องระวังไม่ทำกระสอบหล่นเก็บเมล็ดในที่แห้งและเย็นปราศจากแมลงและป้องกันไม่ให้หนูมารบกวน เมล็ดพันธุ์ที่เก็บถูกวิธีเมื่อนำไปปลูกจะได้ถั่วเหลืองที่ดี หากเก็บรักษาไม่ถูกวิธีจะทำให้ความงอกต่ำและปลูกได้ถั่วเหลืองที่ไม่ดี

หลังจากเก็บถั่วเหลืองเรียบร้อย ขั้นตอนต่อไปคือเตรียมดินเพื่อปลูกอ้อย ซึ่งนิยมใช้การปลูกอ้อยต่อแบบไม่ไถพรวน (Direct Drill) กรณีที่ต้องซ่อมเบดใหม่ ตัดถั่วด้วยเครื่องตัดหญ้าพ่วงท้ายรถแทรกเตอร์ ทิ้งต้นและใบไว้คลุมดิน แล้วใช้ Zonal Rotavator ไถพรวนบนเบด

ก่อนปลูกอ้อย แล้วทิ้งให้ย่อยสลาย 2-3 สัปดาห์จึงเตรียมดินปลูกอ้อยในขั้นตอนต่อไป

ที่มา : หนังสือ Blueprint