ถั่วเหลือง เป็นพืชตระกูลถั่วที่มิตรชาวไร่นิยมปลูกในช่วงเวลาพักดินปลูกพืชบำรุงดินระหว่างเดือนมิถุนายนถึงเดือนกันยายน สาเหตุที่ถั่วเหลืองเป็นที่นิยมและถูกเลือกเพื่อปลูกเป็นพืชหมุนเวียนเพื่อปรับปรุงดิน เพราะเป็นพืชที่มีคุณค่าด้านการบริโภคในรูปแบบผลิตภัณฑ์อาหารมากมาย ทั้งใช้เป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรมอาหารสัตว์ น้ำมันพืช นม หรือผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลืองอื่น ๆ อีกหลายชนิด ทำให้ความต้องการถั่วเหลืองในตลาดมีตลอดเวลา แน่นอนว่าการปลูกถั่วเหลืองช่วงพักดินของมิตรชาวไร่ นอกจากจะได้ประโยชน์ให้ดินที่จะส่งต่อไปยังอ้อยที่จะปลูกแล้ว ยังได้เงินจากการขายถั่วเหลืองเป็นกำไรเข้ากระเป๋าอีกทางด้วย

เมื่อมิตรชาวไร่ปลูกถั่วเหลืองเรียบร้อยแล้ว ควรหมั่นตรวจแปลงถั่วเหลืองอย่างสม่ำเสมอ เพื่อสังเกตสัญญาณที่จะเกิดโรคและแมลงศัตรูถั่วเหลือง ซึ่งโรคถั่วเหลืองแบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ โรคที่ติดไปกับเมล็ดพันธุ์ อาทิ โรคราน้ำค้าง โรคใบจุดนูน โรคเมล็ดสีม่วง โรคใบจุดวง โรคไวรัสใบด่าง เป็นต้น และโรคที่ไม่ติดไปกับเมล็ดพันธุ์ อาทิ โรคราสนิม โรคโคนเน่า โรคใบยอดย่น เป็นต้น

สำหรับแมลงศัตรูถั่วเหลือง ที่สร้างความเสียหายแก่เกษตรกรที่พบมากที่สุดคือ หนอนคืบ หนอนแมลงวันเจาะลำต้นถั่ว แมลงหวี่ขาวยาสูบ และมวนปากดูด

เมื่อศัตรูพืชเหล่านี้เข้าทำลายจะทำให้ผลผลิตลดลง คุณภาพเมล็ดพันธุ์ลดลงและลดเปอร์เซ็นต์ความงอกได้

วิธีป้องกันคือ มิตรชาวไร่ต้องสำรวจแมลงศัตรูถั่วเหลืองทำสัปดาห์ละครั้งจนถั่วเหลืองออกดอกและสัปดาห์ละ 2 ครั้ง ระหว่างออกดอกติดฝักและสร้างเมล็ด หลังจากนั้นสัปดาห์ละครั้งจนเก็บเกี่ยว

วิธีการสำรวจคือ นำแผ่นพลาสติกขนาด 1 ตารางเมตรวางระหว่างแถวถั่วเหลืองแล้วเขย่าต้นถั่วเหลือง นับปริมาณแมลงที่ตกลงในแผ่นพลาสติก หากพบปริมาณของแมลงจำนวนมากถึงจุดวิกฤตให้พ่นสารกำจัดแมลง โดยใช้สารกำจัดแมลงที่ไม่เป็นพิษกับแมลงที่มีประโยชน์ เช่น มวนเพชรฆาต แตนเบียนและด้วงเต่าทอง

ตัวอย่างสารกำจัดแมลงสำหรับกำจัดหนอนคืบคือ อินด๊อกซาขาบ (Indoxacarb) ส่วนสารกำจัดมวนปากดูด แนะนำให้ใช้ฟิโปรนิล (Fipronil)

หากต้องการให้ถั่วเหลืองที่ปลูกมีผลผลิตงอกงาม มีเมล็ดพันธุ์สวยงาม ได้มาตรฐาน มิตรชาวไร่ต้องหมั่นสังเกตแปลงถั่วเหลืองเป็นประจำ เพื่อแก้ปัญหาโรคและแมลงศัตรูพืชได้ทันท่วงที

ที่มา : หนังสือ Blueprint

https://www.arda.or.th/kasetinfo/north/plant/soy_insect.html