ช่วงนี้แปลงอ้อยหลายแปลงของมิตรชาวไร่ คงกำลังเตรียมดินเพื่อปลูกพืชตระกูลถั่วเพื่อพักดินสลับอ้อยกันอยู่ อย่างที่ทราบกันว่าประโยชน์ของการพักดินปลูกพืชชนิดอื่นสลับอ้อยนั้น เป็นการฟื้นฟูปรับปรุงดินด้วยวิธีธรรมชาติ ช่วยตัดวงจรการระบาดของโรคและแมลงศัตรูอ้อยได้อย่างดี ยิ่งเมื่อปลูกพืชตระกูลถั่วด้วยแล้ว คุณสมบัติการตรึงไนโตรเจน (Nitrogen) ของปมรากถั่วสามารถคืนธาตุอาหารให้แก่ดินได้ เมื่อถึงเวลาเก็บเกี่ยว มิตรชาวไร่สามารถไถกลบซากพืชตระกูลถั่วให้เป็นอินทรียวัตถุ คืนความอุดมสมบูรณ์ให้แก่ดินได้อีกด้วย

การปลูกพืชตระกูลถั่วให้ได้ผลดีมีประสิทธิภาพ ลดขั้นตอนการทำงาน และประหยัดค่าใช้จ่าย ควรเลือกเครื่องมือมาช่วยงานให้เหมาะสม มิตรผลโมเดิร์นฟาร์มขอแนะนำเครื่องจักรสมัยใหม่ที่คู่ควรแก่การปลูกพืชตระกูลถั่วในช่วงนี้อย่างที่สุด 2 ชนิด ดังนี้

1. เครื่องหยอดถั่ว 3 แถว เครื่องมือตัวนี้เป็นลักษณะการปลูกถั่วด้วยการหยอดเมล็ดถั่วลงเป็นจุด จุดละ 3-5 เมล็ด แต่จุดอ่อนของเครื่องหยอดถั่ว 3 แถว คือจะควบคุมความลึกของเมล็ดในแต่ละแถวยากเล็กน้อยหากพื้นที่นั้นไม่สม่ำเสมอกัน
2. เครื่องปลูกถั่วแบบจานคู่ (Double Disc Opener Soybeans Planter) เครื่องนี้สามารถทำงานได้ถึง 20 ไร่ต่อวัน โดยใช้น้ำมันเพียง 2 ลิตรต่อไร่เท่านั้น โดยใช้รถแทรกเตอร์ตั้งแต่ 105 แรงม้าเป็นหัวลาก สามารถฝังเมล็ดที่ระดับความลึก 3-10 เซนติเมตร ลักษณะปลูกเมล็ดจะลงทีละเมล็ด ทำให้ไม่เกิดความเสียหาย และควบคุมความลึกของเมล็ดในแต่ละแถวได้แม้พื้นที่จะไม่สม่ำเสมอกัน

นอกจากขั้นตอนการปลูกที่มีเครื่องจักรเข้ามาช่วยแล้ว เวลาที่ต้องไถกลบเศษซาก สามารถใช้เครื่องไถกลบ ขึ้นเบดด้วย เบดรีโนเวเตอร์ (Bed Renovator) ได้อีกแรง ถ้ามิตรชาวไร่เลือกปลูกถั่วเหลืองเป็นพืชคลุมดิน ขอแนะนำให้ใช้อัตราเมล็ดพันธุ์ ถั่วเหลือง 7-10 กิโลกรัมต่อไร่ ปลูกครั้งละ 3 แถว บนเบดที่พรวนไว้ แต่ละแถวห่างกัน 40 เซนติเมตร ปลูกลึก 2-5 เซนติเมตรกำลังดี

ส่วนปอเทืองใช้วิธีปลูกโดยใช้รถไถขณะดินมีความชื้นอยู่ แล้วหว่านเมล็ดปอเทืองบนเบด จะคราดกลบหรือไม่ก็ได้ ถ้าคราดกลบปอเทืองจะงอกได้สม่ำเสมอและเจริญเติบโตได้ดี

แม้ว่าพืชตระกูลถั่วจะเป็นพืชปลูกง่าย โตไว อายุสั้น แต่หากได้รับการดูแลอย่างใส่ใจตั้งแต่ขั้นตอนการปลูก การบำรุงรักษา จนถึงขั้นตอนสุดท้ายเก็บเกี่ยวผลผลิต คุณค่าที่พืชกลุ่มนี้จะตอบแทนเราคุ้มค่าต่อการลงทุนแน่นอน ทั้งในเรื่องผลผลิตและคุณค่าที่จะกลับคืนสู่ดิน เพื่อสะสมธาตุอาหารสู่อ้อยรุ่นต่อไป

ที่มา : วารสารมิตรชาวไร่